Toksyna botulinowa

Toksyna botulinowa (BoNT, botulinum neurotoxin) jest jednym z najskuteczniejszych leków w neurologii i jednym z częściej wykorzystywanych środków w medycynie.

„W 1990 roku toksyna botulinowa została oficjalnie wpisana do arsenału leków neurologicznych na wniosek ekspertów i zatwierdzona przez Amerykańską Akademię Neurologii (American Academy of Neurology), Instytuty Zdrowia (Institutes of Health) oraz Agencję ds. Żywności i Leków (FDA). Obecnie toksyna botulinowa znajduje zastosowanie prawie we wszystkich specjalnościach medycznych, zwłaszcza w neurologii – w leczeniu dystonii ogniskowych, kurczu powiek, spastyczności, a ostatnio w przewlekłych bólach głowy. Poza neurologią jest stosowana w okulistyce, gastrologii, laryngologii, rehabilitacji, a najczęściej w kosmetyce zwanej medycyną estetyczną.”

prof. dr hab. n. med. Teofan M. Domżał

Ze wstępu do książki: „Toksyna botulinowa w praktyce neurologicznej”. Tom 1, pod redakcją Jarosława Sławka i Moniki Rudzińskiej

Migrena

Objawy migreny

Migrena to ból głowy charakteryzujący się zwykle jednostronnym początkiem, średnim czasem trwania od 4 do 72 godzin, nudnościami i wymiotami oraz nadwrażliwością na światło, hałas czy zapachy. Na migrenę choruje ok. 18% kobiet i 6% mężczyzn.

Napad migreny

Napady migreny mają pewne cechy wspólne, ale często różnią się u poszczególnych osób. Niejednokrotnie zdarza się, że u tej samej osoby, kolejne ataki mogą mieć odmienny obraz. Migrenę dzieli się na dwa główne typy – migrenę z aurą i migrenę bez aury.

Przed napadem migreny u części osób mogą występować tzw. różnie wyrażone objawy prodromalne tzn. zmiana nastroju, drażliwość, brak apetytu lub nadmierne objadanie się, na kilka do kilkunastu godzin przed napadem.

Migrena bez aury

Migrena bez aury rozpoczyna się bólem głowy. Ból może być początkowo jednostronny lub od razu obustronny. Może powstawać w okolicy skroniowej, potylicznej lub czołowej i mieć rozmaity przebieg, jednak na pewnym etapie rozwoju, ból zawsze ma charakter tętniący.

Migrena z aurą

Napady z aurą są rzadsze – występują u około 10% osób z migreną. Aura poprzedza ból głowy, czasem występuje sama bez następowego bólu. Ma charakter różnych doznań wzrokowych, czuciowych (np. mrowienia, drętwienia).

Czy migrenę trzeba leczyć?

O tym, że migrenę należy leczyć nie trzeba nikogo przekonywać. Nieleczona migrena znacznie ogranicza funkcjonowanie chorych. Silne bóle głowy potrafią na długo wykluczyć pacjenta z pracy zawodowej, czy życia towarzyskiego.
Nieskutecznie leczona migrena może przekształcić się z formy epizodycznej (rzadkie napady) w formę przewlekłą. Wówczas zwiększa się nasilenie bólów głowy, wzrasta częstość występowania napadów, ale też nierzadko zmienia się charakter napadów przypominając bóle napięciowe.
Przewlekła migrena wymaga stałej, profilaktycznej farmakoterapii. Leczenie jest wskazane wówczas, gdy napady bólu głowy znacząco pogarszają jakość życia, występują przynajmniej 2 razy w miesiącu, nie ustępują pod wpływem leczenia doraźnego lub współistnieją z trwającą bardzo długo lub uciążliwą aurą migrenową.
Zapobiegawcze leczenie migreny uważa się za skuteczne, jeżeli częstość napadów migreny w miesiącu zmniejszyła się co najmniej o 50% w ciągu 3 miesięcy.

Botoks – Leczenie migreny

Botox został zarejestrowany jako środek do leczenia przewlekłego typu migreny, w 2010 roku przez brytyjskie władze , a w 2011 przez amerykański urząd FDA.

Terapia migreny z zastosowaniem toksyny botulinowej typ A jest przeznaczona dla osób, u których liczba dni migrenowych przekracza 14 dni w miesiącu. Kwalifikacja do leczenia toksyna botulinową dokonywana jest przez lekarza neurologa.

Zabieg polega na ostrzykiwaniu odpowiednich okolic głowy. Zadaniem toksyny botulinowej jest zablokowanie uwalniania neuroprzekaźników związanych z powstaniem bólu. Efekt terapeutyczny utrzymuje się kilka miesięcy. Zabieg trwa zaledwie kilkanaście minut i nie wymaga znieczulenia, ani żadnej rekonwalescencji. Pierwsze efekty leczenia są zauważalne po kilku-kilkunastu dniach. Należy podkreślić, że nie jest to zabieg, który pozwoli na całkowite pozbycie się migreny, ale na znaczną redukcję częstotliwości i nasilenia objawów.

Przewlekła migrena niesie ze sobą cierpienie, różne, często poważne powikłania, obniżenie jakości życia,okresowe wyłączanie z życia społecznego.

Leczenie toksyną botulinową wydaje się być jednym z najlepszych wyborów terapeutycznych, uwzględniając także bezpieczeństwo, wygodę i koszty terapii.